Ons land heeft een hoge ambitie om de werkzaamheidsgraad op te drijven. Daarmee wil men de financiering van de sociale zekerheid veilig stellen. Als er meer gewerkt wordt, heeft de sociale zekerheid meer inkomsten en minder uitgaven, zo zegt de theorie. Die redenering klopt gedeeltelijk, maar niet helemaal. Het gevaar bestaat dat de uitval verhoogt bij langdurig zieken, dat het mentale welzijn eronder lijdt en dat de waarde van vrijwillige inzet wordt tenietgedaan. Verder lost dit activeringsbeleid het tekort aan arbeidskrachten in vele sectoren niet op. 

Onze focus ligt eerder op mogen werken, graag werken en waardering van elke vorm van inzet en engagement in de samenleving. Door hun inzet, engagement of hun werk kunnen mensen iets zinvol betekenen voor elkaar. Duurzame en werkbare jobs zijn essentieel voor een harmonieuze (lokale) samenleving. Werkbaar werk is werk dat motiveert en tevredenheid geeft. Een werkbare job geeft arbeidsvreugde en energie. Wie werkbaar werk heeft, blijft met plezier langer werken en wordt minder snel ziek. Iedereen is dus gebaat bij werkbaar werk: werknemers én werkgevers. 

Te veel mensen vinden geen aansluiting bij de arbeidsmarkt. Bovendien gaan te veel mensen gebukt onder stress door een stijgende werkdruk of door een moeilijke combinatie van werk en privé-leven. We hebben als lokaal bestuur in Boutersem een aantal hefbomen in handen om mee het verschil te maken:

• De gemeente is een excellente werkgever en neemt een voorbeeldfunctie op met betrekking tot het eigen personeelsbeleid.
• De lokale arbeidsmarkt ondersteunen
• De begeleiding en actieve ondersteuning naar zinvol werk van mensen in een kwetsbare arbeidspositie en het aanbieden van werk voor mensen die verder van de arbeidsmarkt staan.

1. 🤝 De gemeente is een excellente werkgever 

Boutersem moet als organisatie zoveel mogelijk inzetten op het zelf in dienst nemen van ondersteunende functies (insourcen), en bij uitbesteding ambitieuze sociale voorwaarden opleggen, zoals een hoog percentage vaste contracten, sociale clausules en gelijke rechten op alle lagen.

Een eerlijk en menselijk personeelsbeleid geeft mensen maximaal (leer)kansen, ongeacht hun afkomst, geslacht en leeftijd. We gaan actief op zoek naar verbeteringen in het personeelsbeleid. 

• We voeren een antidiscriminatiebeleid in het eigen personeelsbeleid:
  
  • We kiezen voor een leeftijdsbewust personeelsbeleid. Ervaring van oudere werknemers wordt erkend en jongeren krijgen de kans om te groeien in hun job via een systeem van mentorschap.
  • We maken ruimte voor uitgroeibanen, deeltijds werken, opleidingsmogelijkheden, taalopleidingen etc. 
  • We streven naar een tewerkstelling van minstens 2% mensen met een arbeidshandicap binnen de gemeentelijke diensten (dus bovenop de mensen die via maatwerkbedrijven tewerkgesteld worden).
  • We stellen een streefcijfer voorop voor tot het aantal werknemers met een migratieachtergrond. Het personeelsbestand van de gemeentelijke diensten moet een afspiegeling zijn van de inwoners van Boutersem. 15% van de inwoners in Boutersem is van buitenlandse herkomst, tegenover slechts 5% van het gemeentepersoneel.
  • We maken een analyse van de drempels in het aanwervingsbeleid en stellen een actieplan op om deze drempels weg te werken. 
  • We werven meer gemeentepersoneel aan om onze taken degelijk te kunnen uitvoeren. Volgens de gemeentemonitor, heeft de gemeente Boutersem in 2023 een personeelsbestand van 7,6 FTE (voltijdse equivalenten) per 1000 inwoners t.o.v. het gemiddelde van 12,1 FTE in Vlaanderen. We moeten de aan ons toegewezen taken in Boutersem dus met meer dan 35% minder personeel doen dan het Vlaamse gemiddelde! Tussen 2016 en 2017 daalde het aantal FTE/1000 inwoners van 16,1 naar 10,9 FTE/1000 inwoners. Een goede gemeentelijke dienstverlening begint volgens Groen met een goed personeelsbeleid.
• We nemen sociale clausules op in gemeentelijke overheidsopdrachten. Op die manier zijn bedrijven die de opdracht binnenhalen, verplicht om mensen uit kansengroepen aan te werven. Bovendien worden een aantal normen vooropgesteld met betrekking tot de arbeidsvoorwaarden van het betrokken personeel. 
  
• Bij de aanwervingen in het kader van studentenjobs geven we geen voorrang aan kinderen van werknemers, maar geven iedereen een gelijke kans op basis van motivatie en geschiktheid. Op die manier kunnen vicieuze socio-economische cirkels doorbroken worden. 

2. 💚🤝 De lokale arbeidsmarkt ondersteunen

Als gemeente kunnen we een netwerk- en regisseursrol opnemen en tegelijkertijd enkele randvoorwaarden invullen die werken in Boutersem aangenamer maken.

Het lokale economiebeleid in Boutersem is vooral gericht op de lokale handelaars en de middenstandsverenigingen. De adviesraad lokale economie Boutersem (ALEB) kan naast het promoten van lokale handelaars ook samen met het gemeentebestuur een rol opnemen in het ondersteunen van de lokale arbeidsmarkt. 

• We zorgen voor een vlotte ontsluiting van bedrijventerreinen met het openbaar vervoer, maar ook met elektrische fietsen. Voor elektrische voertuigen kan de gemeente laadinfrastructuur aanbesteden in overleg met de bedrijven in een vorm van co-financiering. 
• De gemeente is niet de arbeidsbemiddelaar, maar ze kan wel samenwerken met de VDAB en de interimsector vanuit een netwerk- en regisseursrol. De lokale gemeenschap heeft belang bij een goede werkende lokale arbeidsmarkt. Werken in eigen gemeente of eigen regio kan een belangrijke bijdrage zijn aan de levenskwaliteit door minder verplaatsingstijd, gezondere verplaatsingen per fiets of te voet, minder file-overlast en een veiligere omgeving voor kinderen op weg naar school of hobby.
  • In combinatie met de lokale ondernemersbeurs, wat een mooi initiatief is, kan een lokale banenmarkt worden georganiseerd. Ondernemers uit de gemeente presenteren op de lokale banenmarkt hun bedrijf, openstaande vacatures, stageplaatsen en opleidingen. Op die manier komen inwoners die werk zoeken in contact met de lokale bedrijven en vinden zij misschien werk dichter bij huis. We besteden hierbij specifiek aandacht aan jongeren en kortgeschoolden.
  • Als lokaal bestuur (gemeente & OCMW) werken we actief mee aan een positief en efficiënt lokaal tewerkstellingsbeleid. We besteden aandacht aan de meest kwetsbare groepen. We behouden de samenwerking tussen 6 kleinere ocmw's uit de regio om via 'SACHA' mensen die veraf staan van de arbeidsmarkt toe te leiden naar werk of opleiding.
  • Daarnaast zal ook de VDAB die uiteindelijk vanuit Vlaanderen bevoegd is om mensen toe te leiden naar werk, letterlijk meer uit hun kot moeten komen. 

3. 💚🤝 Zinvol werk voor kansengroepen

Ook mensen met een beperking hebben recht op werk, net als mensen met een klein netwerk, mensen met een lage scholing of andere drempels voor het vinden van een passende job. De gemeente heeft enkele structurele mogelijkheden om deze mensen in te schakelen in een arbeidscontext.

• Wijkwerken verving in 2018 de plaatselijke werkgelegenheidsagentschappen. Deze werking kent vele moeilijkheden en is in Boutersem amper aanwezig. We nemen als bestuur een sterke regisseursrol op en zorgen voor een brede waaier aan tewerkstellingsplaatsen via één of meerdere organisatoren. Vanuit het Sociaal Huis en SACHA investeren we in contacten met organisaties en werkgevers. 
• Boutersem Blinkt, een organisatie die gegroeid is uit het vroegere PWA, vervult een belangrijke rol in de plaatselijke werkgelegenheid en de tewerkstelling van mensen met een grote afstand tot de arbeidsmarkt. Mensen krijgen hier de nodige omkadering om te groeien.  Maar we erkennen en ondersteunen ook andere werkgevers in de gemeente die open staan voor kansengroepen.
• We zetten maximaal in op Artikel 60, een vorm van sociale bijstand die het Sociaal Huis (OCMW) in staat stelt om werk aan te bieden aan een persoon die nog nooit actief was op de arbeidsmarkt of die ervan is afgedwaald. Op die manier wil het OCMW na afloop van de overeenkomst het recht van de begunstigde op een werkloosheidsuitkering openen of herstellen en de persoon helpen om de arbeidsmarkt (opnieuw) te betreden.
• We vermijden dat al deze initiatieven zoals wijkwerk, artikel 60 en maatwerk een draaideur worden, waarbij wie terecht komt bij het OCMW, ingeschakeld wordt via artikel 60, uitstroomt richting de arbeidsmarkt of naar een ander statuut, daar moeilijkheden ondervindt en op die manier terug bij het OCMW belandt. Een nabije begeleiding, ook als mensen uitstromen uit het OCMW, vermijdt dit.
• Mensen voor wie een doorstroming naar de arbeidsmarkt onhaalbaar is, zal artikel 60 niet langer een oplossing bieden. We zetten daarom in op arbeidszorg, sociale economie en vrijwilligerswerk.
• Vanuit het bestuur en in overleg met SACHA en het Sociaal Huis werken we zoveel mogelijk samen met maatwerkbedrijven voor diverse diensten zoals bijvoorbeeld sociale restaurants, groenonderhoud, onderhoud van deelfietsen en fietsenstallingen,... Het nieuw maatwerkdecreet voor collectief of individueel maatwerk, vervangt sinds 2023 het sociale economiedecreet. De gemeente kan zich inschakelen door zelf een individueel maatwerkbedrijf te worden. Ze kan ook andere sterke werkgevers uit de gemeente aanmoedigen dat ook te doen en hen ondersteunen hierin. 
• Vluchtelingen ondersteunen we in hun zoektocht naar een zinvolle dagbesteding en/of werk. Dit kan bijvoorbeeld in samenwerking met burgers en socio-culturele organisaties. 
• Zie ook de hoofdstukken Lokale economie en Sociaal Beleid.