Sport is zowel een middel als een doel op zich, dat zijn maatschappelijke meerwaarde toont binnen een globaal vrijetijds- en gezondheidsbeleid. Een ideaal sportbeleid maakt de combinatie van sport om de sport, en sport als verbindende factor in onze lokale gemeenschap.
1. De basis van een sterk lokaal sportbeleid
Met een duidelijke beleidsbevoegdheid sport en een goed uitgebouwde sportdienst kunnen we werk maken van een sportbeleid dat verder gaat dan vrijetijdsbeleving alleen. Als kleine gemeente met weinig middelen is samenwerking cruciaal. In de nieuwe organisatiestructuur van de gemeentelijke diensten is hier al een eerste aanzet voor gegeven. We willen deze samenwerking over beleidsdomeinen heen blijven faciliteren maar zien nog uitdagingen om ook met andere gemeenten meer samen te werken. Een sterk lokaal sportbeleid start met voldoende budget en beleidskracht. Een grote hap van dit budget gaat vooral naar sportinfrastructuur en het ondersteunen van sportclubs, hetgeen we verder willen zetten.
1.1 💚 Infrastructuur
Sportspecifieke infrastructuur op maat van de lokale draagkracht en behoeften biedt sterke clubs de kans om te groeien en om (top)talent optimaal te kunnen begeleiden. Het is geen gemakkelijke opdracht om binnen de beperkte financiële ruimte van ons lokaal bestuur een kwaliteitsvolle infrastructuur op maat van elke behoefte te voorzien. Toch liggen er veel kansen wanneer we samenwerken. Te veel clubs in Boutersem moeten noodgedwongen uitwijken naar andere gemeenten.
- We renoveren waar nodig de verouderde sportinfrastructuur. Hierbij vertrekken we steeds vanuit een duurzame en energiezuinige infrastructuur met toepassingen van slimme technologie. We verminderen samen met de verenigingen en het publiek de globale CO2-uitstoot van de vrijetijdsinfrastructuur. Nieuwe gebouwen moeten voldoen aan strenge energieprestatienormen en we besteden aandacht aan ecologisch design en materialen. Voor de uitbating werken we waar mogelijk samen met sportclubs en sporttakken. Op de daken van de conciërgewoning en de bibliotheek werden er intussen zonnepanelen geplaatst. Ook op de sporthal en schoolsportzaal is er nog ruimte voor zonnepanelen of een ander hernieuwbaar energieproject. Dit kan eventueel in samenwerking met inwoners die hierin participeren (zie ook hoofdstuk 'Klimaat').
- Het clusteren van functies op de site aan de sporthal versterkt sportpromotie én is efficiënt qua inzet van middelen.
- We streven zo veel mogelijk naar gedeeld gebruik van infrastructuur en ruimte in functie van efficiëntie en duurzaamheid. We zetten gebouwen in voor bredere maatschappelijke taken, niet alleen voor culturele of sportactiviteiten, maar ook voor diverse activiteiten van wijkbewoners, sociale groepen enzovoort. Gedeeld gebruik van publieke infrastructuur en het waarderen van de open ruimte biedt kansen voor sport. Bijvoorbeeld door looproutes te maken in het domein van Kwabeek en om (sport)kantines een ontmoetingsfunctie te laten opnemen in wijken.
- We geven het lokaal sportaanbod een plek in de brede school (zie ook hoofdstuk 'Onderwijs'). We geven zowel verenigingen als losse, particuliere initiatieven de kans om schoolgebouwen in de buurt te benutten voor hun activiteiten. Ons eigen schoolgebouw stellen we hiervoor optimaal open. Met de andere scholen faciliteren we mee de evolutie naar een brede school met een sportaanbod.
- Zwemmen geven we een prominente plaats op onze school. Leren veilig zwemmen als basisvaardigheid is een opdracht voor elk lokaal bestuur. De onlangs hernieuwde samenwerking met het zwembad in Tienen zetten we verder zodat ook de inwoners van Boutersem aan verminderd tarief kunnen zwemmen. Op die manier zetten we in op laagdrempelig sporten voor verschillende doelgroepen.
- Harde vormen van sport (zoals motocross) moeten plaatvinden op plaatsen waarbij geen schade aan de natuur wordt aangebracht en hinder voor de omwonenden tot het minimum beperkt wordt.
1.2 💚 Sportverenigingen
Basisondersteuning en -erkenning van sportclubs is één van de kerntaken binnen het sportbeleid. Sportclubs zijn onmisbaar voor een kwaliteitsvolle en duurzame sportparticipatie. Tegelijkertijd zijn ze een waardevolle ontmoetingsplaats voor inwoners. Laat ‘sportclubs sportclub zijn’ zodat ze vanuit een vrijwilligersinitiatief mensen samen kunnen laten sporten.
- We zetten de subsidies voor sportclubs in voor maatschappelijke doelstellingen. Volgens ons is hier bij de basisopdracht: kwaliteitsvolle sporttechnische en pedagogische begeleiding bieden, een breed prestatiegericht tot recreatief aanbod verzorgen dat afgestemd is op jong en oud(er). We koppelen deze subsidies aan concrete voorwaarden en zijn waakzaam om geen parallelle subsidiestromen toe te kennen. Publieke middelen dienen in de eerste plaats om elke inwoner toegang tot sport te garanderen. In Boutersem bestaat de financiële steun ‘Sportintegratie’ die jong en oud kan helpen om deel te nemen aan een sport naar keuze. Deze sporttussenkomst kan aangevraagd worden voor maximum één sportdiscipline per schooljaar per gezinslid. Momenteel wordt hiervan te weinig gebruik gemaakt. Samen met de sportclubs en het Sociaal Huis willen we dit herzien, vereenvoudigen en toegankelijker maken.
- We bouwen een geïntegreerd vrijwilligersbeleid uit. Een vrijwilligersloket is hét aanspreekpunt voor vragen van vrijwilligers en verenigingen. Zie ook het hoofdstuk 'Cultuur'.
- We vereenvoudigen procedures waar mogelijk, inschrijvingsformulieren, tarievenstructuren, subsidieregelingen, gebruikersreglementen,... We leiden initiatiefnemers naar de juiste subsidies en procedures, om zo drempels weg te nemen en initiatieven van onderuit te laten groeien.
2. 💚🌍 Duurzaam en gezond sporten in eigen buurt
Iedereen aan het sporten en bewegen krijgen en dat een leven lang zo houden is de uitdaging. We zorgen dat er in elke wijk of buurt bewegingsmogelijkheden zijn. We denken hierbij aan fitnesstoestellen in open lucht, voldoende natuurlijke speelruimte en speelgroen, voetbal- en basketbalpleintjes,... Sport en beweging is cruciaal voor het fysiek en mentaal welzijn voor de inwoners. Door het aanbod te voorzien in de publieke ruimte maken we bewegen laagdrempelig.
- Een goed sportbeleid vertrekt van wat van onderuit groeit en opborrelt, met aandacht voor clubs, wijk-, buurt- en topsport. We zetten deze bottom-up initiatieven in om mensen te activeren, toe te leiden en te responsabiliseren. Initiatiefnemers worden zo mede-eigenaar van het lokaal sportaanbod.
- Naast de grote site aan de sporthal beschouwen we de buurt, wijk, straat als context om sport aan te bieden. In de eerste plaats voor mensen die door omstandigheden niet aan sport kunnen doen, maar dat wel willen. Hierbij investeren we in kleinschalige buurtgerichte voorzieningen zoals looproutes, kleine zaaltjes en omnisportveldjes. Het is dan ook cruciaal om buurthuizen en het omliggende terrein te onderhouden en mee in te schakelen als (sport)voorziening dicht bij de inwoners. Een beweegvriendelijke publieke ruimte versterkt het sociaal weefsel van wijken en deelgemeenten. Sport in de buurt is ook een instrument om drempels weg te werken en om minder kansrijke doelgroepen te laten participeren.
- We koesteren onze groene en open ruimte en veilige wegen om onbekommerd te kunnen wandelen, joggen, fietsen,… Landelijke wegen, onverharde paden, natuur en bos zijn het terrein bij uitstek voor zachte recreatie.
3. 💚🤝 Sport en samenleven
Sport zorgt voor verbinding en verbroedering tussen mensen. Een sportvereniging is een echte ontmoetingsplek. Sociale banden tussen groepen met verschillende sociale achtergronden worden versterkt door gezamenlijk te sporten. Niet alleen actief sporten verbindt mensen, supporteren speelt ook een belangrijke rol. Samen lief en leed delen creëert een band. We willen als Groen verschillende maatregelen nemen om de sociale en maatschappelijke functie van sport te versterken.
- Vanuit de sportraad ondersteunen en stimuleren we sportclubs om een rol te spelen bij de integratie van maatschappelijk zwakkeren en in de strijd tegen racisme en homo- en transfobie. We zetten zelf de financiële steun vanuit Sportintegratie verder.
- De sportraad levert actief adviezen over de sportaangelegenheden in Boutersem en heeft een nauwe samenwerking met het gemeentebestuur en de administratie.
- De sportfunctionaris samen met andere beleidsdomeinen ondersteunen de sportsector bij haar inspanningen om diversiteit ingang te doen vinden in de lokale sportclubs en -verenigingen. Sport voor mensen met een beperking verdient een volwaardige plek in het lokaal sportlandschap. We zorgen ook voor prikkelarme initiatieven zodat sportbeleving zo laagdrempelig mogelijk wordt.
- We willen samen met de sportraad zoveel mogelijk mensen aan het sporten te krijgen om bewegingsarmoede weg te werken. Sporten in groep bevordert sociaal contact en helpt bij de ontwikkeling van een lokaal sociaal weefsel. Bovendien is het een belangrijke hefboom tot integratie. We ondersteunen de bestaande laagdrempelige initiatieven.
- Indien dit niet wordt voorzien door de koepelfederaties bieden we in samenwerking met het Sociaal Huis vormingstrajecten aan voor medewerkers van de sportdienst en sleutelfiguren binnen sportclubs rond armoede en diversiteit. Vanuit de sportraad faciliteren we ook lokale of regionale samenwerkingsverbanden met scholen en andere sportclubs, G-Sport of sociale instanties.
- Iedereen heeft recht op deelname aan vrijetijdsbeleving. Regio Boutersem - Tienen is nog een blinde vlek in Vlaanderen wat de vrijetijdspas (UiTPAS) betreft. We willen dit invoeren in overleg met Tienen en andere omliggende gemeenten. Iedereen die deelneemt aan het vrijetijdsaanbod verzamelt spaarpunten. Hiermee kan je naar een gratis voorstelling, zwembeurt, enzovoort. Daarnaast kent de vrijetijdspas automatisch een kansentarief toe aan mensen met een verhoogde tegemoetkoming of in een schuldbemiddelingsproces. Dit vraagt samenwerking met in de eerste plaats Tienen om het aanbod te vergroten en te spreiden over een grotere regio.
- Samenwerking met partners zoals het Sociaal Huis zorgt ervoor dat ook de meest kwetsbare inwoners toegeleid worden naar laagdrempelig bewegingsaanbod.
- Bewegen kan ouderen mobiel en sociaal actief houden. In het sportbeleid moet hier terug meer aandacht voor komen. Het "sportelen" bijvoorbeeld bracht een positieve dynamiek op gang bij senioren.
- Samen met de clubs hebben we aandacht voor een specifiek sportaanbod voor meisjes. Zoals in het hoofdstuk 'Jeugd' wordt aangehaald, wordt de (sport)ruimte gedeeltelijk of geheel opgeëist door jongens. Of vaak is er gewoon te weinig ruimte voor iedereen en komen meisjes in de verdringing. Meisjes vragen deels hetzelfde: ze willen voetballen of skateboarden, maar worden geweerd of niet serieus genomen. Anderzijds hebben ze juist dingen nodig die jongens niet zoeken. Nina vzw, for girls who love skateboarding, is bijvoorbeeld een initiatief dat in onze (ruime) regio actief is.