De kunst van het ontmoeten

Mobiliteit gaat over het verbinden en ontmoeten van mensen in plaats van de kunst van het ontwijken. We zorgen in Boutersem voor een aantrekkelijke omgeving met voorzieningen op wandel- en fietsafstand. We zorgen dat de straten in Boutersem er in de eerste plaats zijn voor de mensen en dat iedereen er mobiel kan zijn.

We breiden de zones 30 waar mogelijk uit, in overleg met de inwoners. Fietszones worden verder uitgerold en we anticiperen op nieuwe ontwikkelingen zoals elektrische fietsen, steps, deelmobiliteit en elektrische wagens wat voor extra uitdagingen zorgt. Tegelijk maakte corona duidelijk hoe erg we snakken naar ruimte om te wandelen en te fietsen.

1. 💚🌍🤝 Nabijheid

Nabijheid is de beste garantie voor een gezonde mobiliteit. Basisvoorzieningen liggen bij voorkeur op wandel- en fietsafstand zodat te voet of met de fiets een logische keuze wordt in Boutersem. 

2. 💚🌍 Straten voor mensen

• We maken van zones 30 de norm in wijken. We bekijken samen met inwoners wat mogelijk is zodat het veilig blijft voor iedereen. Is er bebouwing aan beide zijden van de straat, dan is op wegen die geen doorgangsfunctie hebben, een zone 30 een goed uitgangspunt. Sneller kan enkel uitzonderlijk voor een aantal belangrijke verbindingswegen én vraagt om aangepaste infrastructuur, zoals vrijliggende fietspaden.
• In een deel van de kern of van woonwijken kunnen we expliciet kiezen voor autoluwe zones of voor woonerven (maximumsnelheid 20 km/u, de auto is er te gast).
• In het ideale geval blijkt de gewenste snelheid ook uit het wegbeeld: als de weg een racebaan lijkt dan gedragen bestuurders er zich ook naar. We proberen ook gebruik te maken van kleine, voorlopig ingrepen die de verkeersleefbaarheid en omgevingskwaliteit verbeteren, bijvoorbeeld door een deel van een buitenmaats kruispunt om te vormen tot een ontmoetingsplek voor mensen uit de buurt.
• We maken gebruik van de mogelijkheden om het ontmoetingskarakter en de verkeersveiligheid van straten te vergroten, met betrokkenheid van de bewoners, via maatregelen als leefstraten, buurtstraten, vakantiestraten, speelstraten en schoolstraten.
• We passen het STOP-principe consequent toe en plaatsen stappers op de eerste plaats. We zorgen in de eerste plaats voor hoogwaardige voetgangersinfrastructuur: een vlot bewandelbare ondergrond, voldoende brede, obstakelvrije wandelruimte, veilige oversteekplaatsen,...
• We besteden aandacht aan de verschillende groepen zoals senioren, mensen met een beperking, ouders met een kinderwagen, jonge kinderen,... We hebben daarbij aandacht aan comfort, veiligheid maar ook aan belevingskwaliteit. Een bankje op regelmatige afstand maakt wandelen een stuk haalbaarder voor mensen op leeftijd of wie slecht te been is.
  
• We voeren een actief beleid rond trage wegen: we voeren het tragewegenplan zo goed als mogelijk uit. We herevalueren en bekijken waar we winst kunnen halen. Niet alleen recreatief, maar ook functioneel een goede zaak voor onze inwoners. Oude buurtwegen, maar ook nieuwe aangelegde verbindingen zorgen voor een aangename, veilige en efficiënte verbinding voor stappers en trappers. Indien er herverkaveld wordt en een trage weg loopt door het terrein, proberen we eerst de trage weg te herstellen vooraleer de verkaveling goed te keuren op de gemeenteraad.
• We ontmoedigen sluipverkeer  door een goede categorisering van de wegen en een consequente inrichting afgestemd op de functie van de weg (regionale of interlokale (verbindings)weg, ontsluitingsweg of erftoegangsweg). We werken nauw samen met de vervoerregio Leuven om ons lokale beleid af stemmen op de plannen van de ruime regio maar zorgen ook voor actieve input richting de vervoerregio om de noden en bezorgdheden van onze inwoners weg te werken. Circulatieplannen en tonnagebeperkingen kunnen hardnekkig sluipverkeer tegengaan. Landelijke wegen die toch als sluipweg worden gebruikt, kunnen door een eenvoudige ingreep als een 'knip' door middel van een tractorsluis of een neerklapbaar paaltje waar enkel landbouwers een sleutel voor hebben, een veilige fietsverbinding worden.
• We blijven inzetten om doorgaand vrachtverkeer uit onze gemeente te weren. De goedgekeurde tonnagebeperking moet gehandhaafd worden en geëvalueerd opdat deze geen dode letter blijft. Boutersem is geen racebaan voor zwaar verkeer. We maken afspraken met omliggende gemeenten om dit samen met hen in overleg te herbekijken.
• Leveringen en werfverkeer aan het begin en einde van de schooldag in de wijde omgeving van de scholen worden geweerd.
• Extra lokale pakjespunten beperken het aantal bestelwagens dat door woonbuurten rijdt.
  

• We blijven inzetten op het maximaal ontharden van onze publieke ruimte. Naast het project Door en door Boutersem dat in overleg met de inwoners verdergezet wordt, willen we samen met de inwoners mee nadenken waar we extra kunnen ontharden, denken we b.v. aan het dorpsplein in Roosbeek of Butsel. Maar ook overdadig gebruik van asfalt in de straat, moet durven herbekeken worden. We maken de fouten van het verleden goed door de inzichten van vandaag waar mogelijk in te passen in het straatbeeld. De straat wordt opnieuw een extra ontmoetingsruimte om het sociale weefsel te versterken, ook voor het klimaat en de biodiversiteit een goede zaak door extra groenruimte en meer mogelijkheden voor infiltratie van regenwater.

3. 💚🌍🤝 De fiets op het goede spoor

Fietsen zit in de lift. Ook in Boutersem investeren we meer en meer in veilige fietsinfrastructuur maar de zwakste schakel bepaalt nog altijd of de fiets een veilig alternatief is voor de auto. De opkomst van de elektrische fiets blijkt een gamechanger in het woon-werkverkeer, ook in Boutersem.

• We investeren verder in veilige fietspaden en fietsroutes, niet alleen recreatief maar vooral ook functioneel en maken daarbij maximaal gebruik van de subsidiemogelijkheden die Vlaanderen en de provincie bieden voor bovenlokale functionele fietsroutes (BFF), fietssnelwegen of aanpassingen aan de fietsinfrastructuur. Volgens de gemeentemonitor vindt slechts 28% van de inwoners dat er voldoende fietspaden in Boutersem zijn.
• De ontbrekende schakels in het fietsroutenetwerk worden zo snel als mogelijk weggewerkt: de Kerkomsesteenweg, het vervolg van de fietssnelweg tussen Boutersem en Tienen, de Leuvensesteenweg, een veilige verbinding tussen Neervelp en Vertrijk, een alternatief voor de Stationsstraat/Smidstraat,... Er wordt bekeken waar er nog knelpunten liggen in het BFF (bovenlokale functionele fietsroutenetwerk) of waar winsten te behalen zijn. Er wordt maximaal ingezet op subsidies van Vlaanderen en de provincie Vlaams-Brabant om deze fietspaden te realiseren.
• We kiezen voor de hoge kwaliteitsnormen van het vernieuwde fietsvademecum, zodat de aangelegde fietsinfrastructuur toekomstbestendig is. Wat vandaag op maat is, dreigt over tien jaar al achterhaald te zijn. Het aantal fietsers neemt jaar na jaar toe, en het succes van grotere formaten als bakfietsen en elektrische fietsen (o.a. speedpedelecs) stelt nieuwe eisen aan onze fietspaden.
• Alle wegen moeten veilige fietswegen zijn. We zorgen voor de veiligste fietsoplossing in elke situatie, voor alle type fietsers. De veiligste fietsoplossing wordt bepaald in functie van de verkeerssnelheid, het verkeersvolume en de breedte van de weg. Als de snelheid en/of de intensiteit van het gemotoriseerd verkeer te hoog ligt, is een apart fietspad een must. Maar in woongebied is gemengd verkeer een perfecte keuze, met nadruk op de actieve weggebruiker. Een uitgebreid netwerk van fietszones in Boutersem maakt ruimte voor de fietser. 
• We investeren in de veiligheid van kruispunten, bijvoorbeeld door ze conflictvrij te maken. Zo moet het Agenstschap voor Wegen en Verkeer aangespoord worden om het kruispunt van de Leuvensesteenweg met de Stationsstraat conflictvrij te maken. We maken gebruik van de nieuwe regelgeving om op het kruispunt vierkant groen in te voeren voor voetgangers en fietsers. Doorstroming voor auto's mag niet primeren op veiligheid voor voetgangers en fietsers! Ook voetgangers en fietsers moeten niet bedelen aan de knop om veilig over te steken. Nu worden ze maar al te veel ontmoedigd doordat de verkeerslichten zo afgesteld zijn dat ze een extra cyclus moeten wachten. Rechtsaf of rechtdoor door rood voor fietsers, kan een mogelijkheid zijn voor fietsers, mits dit veilig kan en maakt het fietsen aantrekkelijker.
• We investeren in voldoende kwalitatieve en veilige fietsenstallingen in de publieke ruimte (zowel grootschalig rond belangrijke bestemmingen als het station, bibliotheek, gemeentelijke feestzaal, dorpspleinen, bushaltes, als kleinschalig op buurt- en straatniveau), en kiezen voor ambitieuze fietsnormen voor woningen, bedrijven en semipublieke locaties. Volgens de gemeentemonitor vindt slechts 18% van de inwoners dat er genoeg fietsenstallingen zijn in Boutersem!
• We voeren een aanvullend actief antifietsdiefstalbeleid. We maken het inwoners gemakkelijker en moedigen ze aan om aangifte te doen, zetten in op preventie door middel van b.v. fietsgraveeracties en zetten ook in op actieve controles. Zie ook hoofdstuk 'Veiligheid' voor meer uitleg. 
• We investeren in ondersteunende fietsinfrastructuur, zoals laadinfrastructuur, fietspompen, herstelmateriaal- en diensten,... Hoppinpunten zijn hiervoor een geschikte locatie. Ook samenwerking met horeca en toeristische infrastructuur biedt kansen.
• We maken fietsen voor iedereen toegankelijk, onder andere door cursussen op maat of door een fietsbibliotheek op te starten (voor kinderen, maar ook voor volwassenen).
• We moedigen fietsen door het gemeentepersoneel aan, door naast een fietsvergoeding ook leasefietsen aan te bieden.
• We werken als bestuur nauw samen met organisaties zoals de Fietsersbond die aandacht hebben voor voetgangers en fietsers. Zij bieden een frisse en kritische kijk op wat er goed en fout loopt op vlak van mobiliteit voor de meest kwetsbare weggebruikers. Vaak maken kleine ingrepen aan de weginfrastructuur al een groot verschil voor hen.

4. 💚 De ruimte respectvol delen

Zachte weggebruikers worden soms tegen elkaar uitgespeeld. Voetgangers ergeren zich aan fietsers en steppers, 'gewone' fietsers aan elektrische fietsen en speedpedelecs. Ook tussen actieve weggebruikers zijn hoffelijkheid en respect voor de wegcode uiteraard belangrijk, maar vaak zijn de conflicten vooral het gevolg van de ongelijke verdeling van de publieke ruimte: de auto krijgt ruim baan, alle andere weggebruikers moeten het met de restruimte doen.

• We voorzien voldoende ruimte voor actieve weggebruikers. Bij de (her)aanleg van wegen denken we in de eerste plaats aan hun noden, in plaats van omgekeerd te vertrekken n.l. van maximale capaciteit voor het autoverkeer, en vervolgens de restruimte te verdelen.
• Gemengd verkeer in de dorpscentra kan op voorwaarde dat er duidelijke afspraken zijn. Fietsers en steppers kunnen in de meeste voetgangerszone prima te gast zijn, op voorwaarde dat ze snelheid en gedrag aanpassen aan de voetgangers. Een beetje dezelfde logica als de fietszones, waar de auto welkom is als gast, maar de fietsers maatvoerend, dus.

5. 🌍 Delen is het nieuwe hebben

Deelmobiliteit kent meer en meer succes, en heeft ook in landelijk gebied nog heel wat potentieel.

• We voorzien een divers aanbod aan deelfietsen (klassiek, elektrisch, bakfietsen,...), op strategisch gekozen plaatsen zoals hoppinpunten.
• We stimuleren autodelen. Via communicatie en informatie of door stimuli zoals het ter beschikking stellen van parkeerplaatsen voor autodelers, kunnen we als gemeente hierin een voortrekkersrol spelen.
  

6. 🌍🤝 Openbaar vervoer, voor iedereen

Frequent, comfortabel, betaalbaar en betrouwbaar, zo ziet aantrekkelijk openbaar vervoer er uit. Als gemeente spelen we een belangrijke rol om te zorgen dat iedereen het openbaar vervoer wil en kan nemen.

• We nemen als gemeente een actieve rol op binnen onze vervoerregio Leuven, om te pleiten voor een sterk openbaar vervoer voor onze inwoners. Ook vervoer op maat moet hierin betrokken worden. De schepen of ambtenaar van mobiliteit is steeds op dit overleg aanwezig om de belangen en bezorgdheden van onze inwoners te verdedigen in het regionale overleg.
• Hoppinpunten moeten volwaardige knooppunten worden. Dat kan door een aantrekkelijk vervoersaanbod (deelfietsen, deelauto's,...), maar ook door er andere diensten en functies aan te verbinden. Zo wordt het meer dan een vervoerspunt maar ook een ontmoetingspunt dat het sociale weefsel in Boutersem versterkt.
• We investeren verder in aantrekkelijke en voor iedereen toegankelijke haltes. 
• Vlotte doorstroming bij heraanleg van bushaltes en wegen zorgen voor kortere reistijden en een grotere betrouwbaarheid van het openbaar vervoer.
• Via de derdebetalersregeling van De Lijn kunnen we de bus voor bepaalde doelgroepen goedkoper maken. Ook de nachtbussen willen we blijvend ondersteunen zodat onze jeugd veilig van Leuven thuis kan komen na een avondje uit in het weekend.
• De mobiliteitscentrale voor aangepast vervoer kan een belangrijke meerwaarde betekenen in onze gemeente voor het vervoer van inwoners met een fysieke beperking. We bekijken op welke manier de gemeente deze organisaties kan ondersteunen zodat de inwoner met een fysieke beperking de mogelijkheid krijgt om zich op een veilige manier te verplaatsen van, doorheen en naar Boutersem.

7. 💚🌍 Parkeren

Parkeren is één van de krachtigste hefbomen waarover een lokale overheid beschikt in de omslag naar duurzame mobiliteit.

• Parkeerbeleid gaat over meer dan auto's. Zorgen voor voldoende veilige en comfortabele publieke en private fietsenstallingen is een topprioriteit, met ambitieuze fietsparkeernormen. Zo stimuleren we inwoners om b.v. de fiets meer te gebruiken. Ook deelwagens kunnen we in projecten integreren.
• We maken efficiënter gebruik van de ruimte door b.v. buurtparkeren te stimuleren, in plaats van individuele parkeerplaatsen voor ieders deur. Ook gedeeld gebruik van parkeerplaatsen is een goede optie: een parking van een winkel kan 's avonds bijvoorbeeld gebruikt worden door buurtbewoners.
• De nood aan laadpalen voor elektrische wagens zal de komende jaren sterk groeien, ook in Boutersem. We blijven inzetten op voldoende laadpalen om de transitie naar elektrisch rijden te ondersteunen.

8. 💚🌍 Verkeersveiligheid

Kiezen voor een mobiliteit van het ontmoeten en voor een consequente toepassing van het STOP-principe maakt het verkeer zowel aangenamer als veiliger. Vanuit een All for Zero visie op verkeersveiligheid blijft een actieve aandacht voor verkeersveiligheid een must.

• Verkeersveiligheid is een prioriteit in het lokale veiligheidsbeleid van de gemeente Boutersem. 
• Niet enkel de directe schoolomgevingen worden veiliger gemaakt maar ook de volledige schoolroutes voor kinderen van en naar shool.
• We brengen gevaarlijke plekken in kaart. Ongevallenstatistiek, resultaten van burgerbevragingen, acties en klachten van inwoners,... Ze leveren heel wat informatie op over de verkeersveiligheid in onze gemeente. We bieden als lokaal bestuur zelf ook actief tools aan om meldingen te doen en gaan actief met de informatie aan de slag.
• Bij wegwerkzaamheden houden we meer rekening met actieve weggebruikers. Nog te vaak wordt er voor hen geen volwaardig of veilig alternatief voorzien, moeten voetgangers en fietsers op goed geluk hun weg vinden in onveilige omstandigheden en/of een grote omweg maken. Voorzie altijd een veilig en kwaliteitsvol alternatief, maak hierover goede afspraken met aannemers en zie toe op de naleving hiervan.
• We geven bij het strooien en sneeuwruimen in de winter voorrang aan de veiligheid van voetgangers en fietsers.
• Weggebruikers maken fouten. Daarom zorgen we dat het wegbeeld zo leesbaar mogelijk is, gecombineerd met een vergevingsgezind ontwerp: het biedt voldoende mogelijkheden in tijd en ruimte om eventuele fouten te corrigeren om een ongeval te voorkomen. In tweede instantie moet vergevingsgezinde infrastructuur de impact van fouten, als die toch tot een ongeval zouden leiden, maximaal beperken. 
• We gaan als gemeente actief in gesprek met het Agentschap voor Wegen en Verkeer voor meer verkeersveiligheid op de gewestwegen in onze gemeente (Leuvensesteenweg en Stationsstraat/Smidstraat/Neervelpsestraat), en maken gebruik van de subsidiemogelijkheden voor kleine ingrepen op onze gewestwegen.

9. 🤝 Participatie

• GERANIMO wordt opnieuw leven in geblazen en mag geen schaamlapje zijn voor participatie waarin het bestuur haar beleid etaleert. Er wordt geluisterd naar mensen die mee nadenken waar we in Boutersem nood aan hebben zodat het verkeer veiliger en duurzamer wordt. Veel mensen hebben de expertise vanuit hun interesse of beroep. Ook adviesraden zoals de GECORO (Gemeentelijke commissie voor ruimtelijke ordening) worden hierin betrokken.
• Het mobiliteitsoverleg tussen administratie, bestuur, technische dienst en politie vindt regelmatig plaats. De vertegenwoordiger van de politie is aanwezig en neemt zijn/haar taak ter harte. Er is ook een betere terugkoppeling tussen Politieraad en Gemeenteraad.
• Ook participatie op niveau van wijken of deelgemeenten, kunnen kansen bieden voor het bestuur om keuzes te maken die het verschil maken voor de inwoners. Inwoners worden mee actief betrokken bij het opmaken van de mobiliteitsplannen van de gemeente. 
• We ondersteunen projecten zoals Telraam, waarbij we in samenwerking met inwoners, multimodale en real-time gegevens verkrijgen voor betere straten in Boutersem. Ook projecten als Mobilize kunnen nuttige data opleveren voor slimme beleidskeuzes. Meten is weten.