Jeugd


Door de integratie van het lokaal jeugdbeleid in de strategische meerjarenplanning (MJP) werd een bewuste investering in jeugdbeleid nog belangrijker. Samenwerking tussen jeugdbeleid en andere beleidsdomeinen is hierbij uitermate belangrijk. Toch mogen we de specifieke aanpak van een sterke jeugddienst niet onderschatten. Jeugdwerk is namelijk meer dan vrije tijd. Het is een hefboom om maatschappelijke uitdagingen te signaleren en aan te pakken. Groen kiest voor een sterk lokaal jeugdbeleid met voldoende middelen. De lokale jeugdambtenaren en de jeugdraad zijn daarbij  partners. Sinds corona kwam het mentaal welzijn van onze jeugd op de voorgrond. Jongeren laten hun stem steeds luider klinken in het klimaatdebat. Kinderen en jongeren en daarmee ook het jeugdbeleid nemen een steeds grotere rol in bij het aanpakken van maatschappelijke uitdagingen


1. 💚🤝 Een drempelverlagend en transversaal jeugdbeleid 

Jeugdwerk is meer dan vrije tijd. We hanteren de kind- en jeugdreflex in alle beleidsdomeinen, van welzijn tot lokale economie, van publieke ruimte tot mobiliteit. We maken de toegang voor onze jongste inwoners zo laagdrempelig mogelijk. Zo creëeren we structureel kansen voor kinderen en jongeren om zichzelf te zijn.

  • We zijn als gemeente mee regisseur van het georganiseerde, maar zeker ook van het ongeorganiseerde jeugdwerk. We zetten in samenwerking met middenveldorganisaties in Boutersem in op laagdrempelige activiteiten waarbij ook een aanbod op maat van kinderen en jongeren die opgroeien in kansarmoede. Volgens de gemeentemonitor wordt bijna 6% van de kinderen in Boutersem geboren in een kansarm gezin en dit is de laatste jaren in stijgende lijn.
  • We moedigen en ondersteunen diversiteit binnen het jeugdwerk. 
  • We voorzien voldoende basissubsidies voor het jeugdwerk in Boutersem met het oog op de reguliere werking. Van het subsidiebeleid maken we ook hefbomen om verenigingen te stimuleren in het binnenbrengen van meer diversiteit, om medewerkers en trekkers vorming te laten volgen, en om aandacht te hebben voor kansarmoede. Als (jeugd)verenigingen instappen in de UiTPAS, krijgen ze extra punten bij de toekenning van subsidies. Lage inkomens krijgen korting op activiteiten, inschrijvingsgeld of lidgeld.
  • Jeugd, onderwijs en kinderopvang werken samen. We stemmen de opvangnoden en de draagkracht binnen de gemeente op elkaar af en blijven inzetten op samenwerking tussen o.a. de dienst Vrije tijd van de gemeente Boutersem, Sporty vzw en Ferm kinderopvang.
  • Samenwerking wordt aangemoedigd door gedeeld en polyvalent gebruik van ruimtes te belonen bij subsidies voor jeugdinfrastructuur. Dit kan ook tijdelijk of occasioneel zijn en het hoeft ook niet over de volledige ruimte te gaan. Gedeeld ruimtegebruik is steeds een positieve keuze met aandacht voor de eigenheid van de verenigingen.
  • Vakantiekampen moeten betaalbaar zijn voor iedereen. We kennen automatisch kortingstarieven toe aan kinderen en jongeren met een omnio-statuut. Door bv. als gemeente bij te dragen in kampvervoer (financieel en begeleiding), kunnen we de kosten van jeugdkampen drukken.
  • We ondersteunen jongeren die (kader)vorming willen volgen, ook jongeren die geen lid zijn van een vereniging.
  • We maken de jeugdlokalen duurzamer én veiliger en we geven voldoende middelen om dit verwezenlijken. In overleg met onze jeugdverenigingen wordt bekeken welke noden er zijn en hoe we die het best kunnen invullen.
  • Subsidies worden herbekeken in overleg met de jeugdraad en aanvragen moeten laagdrempeliger worden door duidelijke basisnormen en een lage bewijslast.
  • We stimuleren ondernemerszin bij jongeren door begeleiding te bieden en in samenwerking met de jeugdraad projecten op te starten voor ondernemende jongeren. 

2. 💚🤝 Kindvriendelijke gemeente

Kindvriendelijke steden en gemeenten zetten alles op alles om de rechten van ieder kind te realiseren. De filosofie achter het label past perfect in onze groene kijk op lokaal jeugdbeleid: integraal over verschillende beleidsdomeinen, met kinderen en jongeren als volwaardige medeburgers en met oog voor kwetsbaarheid. Het is tevens een hefboom naar een meer toegankelijke, open en duurzame samenleving.

  • We worden een kindvriendelijke gemeente waar kinderen volwaardig deelnemen aan onze samenleving. De belangen van kinderen wegen in het volledige beleidsproces en doorheen alle bevoegdheidsdomeinen. 
  • Buitenspelen is een recht: het bevordert het mentale welzijn van kinderen en is een hefboom van sociale cohesie. Voor alle kinderen moeten er voldoende en veilige speelruimtes zijn in eigen buurt. Behalve in speelstraten en speeltuinen, investeren we ook in speelnatuur zoals speelbossen en speelgroen.
  • We geven jongeren opnieuw een plek in Boutersem, dat kan onder de vorm van een klassiek jeugdhuis maar dat kan ook op andere manieren ingevuld worden. Belangrijk hierbij is dat jongeren hier zelf mee in kunnen beslissen.
  • Voor tieners richten we hangplekken in. Bij Groen vertrekken we van een positief beeld van jongeren en tieners in de publieke ruimte en besteden tegelijkertijd aandacht voor sociale controle en veiligheid. We richten dergelijke hangplekken in samenspraak met jongeren in.
  • We werken samen met scholen om meer speelruimte te voorzien. In het concept brede school kunnen groene speelplaatsen opengesteld worden voor de gehele buurt (zie ook onze concrete voorstellen hierover).
  • Het speelweefsel en tienerweefsel worden versterkt in onze gemeente. Veilige verbindingen tussen de verschillende speelplekken, ook over de gemeentegrenzen heen, zijn voor kinderen en jongeren noodzakelijk. We maken niet allen werk van veilige schoolroutes, maar ook aan veilige vrijetijdsroutes. We zetten een jeugdige bril op bij het vormgeven van de publieke ruimte en integreren bespeelbare elementen in onze plannen. Groenzones tussen speelterreinen die speelkansen bieden aan kinderen maar geen expliciete speeltuigen hebben die onderhevig zijn aan strikte wetgeving. Kinderen leren speels omgaan met hun eigen vaardigheden en beperkingen, omringd door natuurelementen.
  • We zorgen voor inclusieve speelplekken waar ook jongeren met een beperking kunnen spelen. Luisteren naar de noden van die kinderen vormt de basis.
  • De plek van meisjes in de publieke ruimte wordt meer en meer een thema. Vaak wordt de ruimte gedeeltelijk of geheel opgeëist door jongens. Of vaak is er gewoon te weinig ruimte voor iedereen en komen meisjes in de verdringing. Meisjes vragen deels hetzelfde: ze willen voetballen, maar worden geweerd of niet serieus genomen. Anderzijds hebben ze juist dingen nodig die jongens niet zoeken. Een toename van het aantal vrouwelijke ontwerpers kan de genderdiverse blik versterken.
  • De jeugddienst, kinderen en jongeren worden bij participatieprojecten in de publieke ruimte betrokken. We integreren een kind- en jongerentoets in alle beleidsdomeinen.
  • In openbare gebouwen worden er genoeg gezinsvriendelijke elementen voorzien, zoals luiertafels, borstvoedingsvriendelijke plaatsen en speelhoeken. Bij evenementen die we als gemeente organiseren zorgen we voor kinderopvang. Horecazaken worden gestimuleerd om werk te maken van kindvriendelijkheid.
  • Als kleinere gemeente werken we samen met omliggende gemeenten in intergemeentelijke samenwerkingen voor het uitbouwen van ons jeugdbeleid.

Groen werkt

Vraag Groen op de gemeenteraad november 2021 i.v.m. de nieuwe speelplaats GBB:

Misschien moeten we nadenken of we zo'n natuurlijke speelplaats ook niet kunnen openstellen voor een groter publiek? Er staat letterlijk in de motivatie dat er sprake is van creatie van nieuwe kwalitatieve publieke ruimte.

  • troosteloze betonnen speelplaats vervangen door natuurlijke speelruimte
  • participatie van school en inwoners
  • bekijken om speelplaats eventueel open te stellen als extra speelruimte voor de buurt
  • waardevol groen, voetweg doorgang (nieuwe toegang school), publieke ruimte

Via email:

Een speelplaats kan nog meer betekenen voor de gemeenschap, inwoners, verenigingen, jeugdwerk etc.

Zeker op die plaats, binnen de gemeenschapssite van de Kerkomsesteenweg, vlakbij de sporthal en cultureel centrum, skatepark etc. zou het een meerwaarde betekenen om indien haalbaar deze plek nog extra meerwaarde te geven voor de gemeenschap om na de schooluren, tijdens weekends of schoolvakanties deze speelplaats breder open te stellen.

Onze kinderen betreuren het bv. dat de speeltoestellen die er vroeger stonden bij de time-out weggehaald zijn. Bij het wachten op het aflopen van de voetbalwedstrijd van broer/zus tijdens het weekend zou zo'n (avontuurlijke/natuurlijke) speelplaats/speelplein een gezond en leuk tijdverdrijf zijn. Nu ontbreekt zoiets nog in deze gemeenschapszone.


3. 💚 Veerkrachtige jeugd 

1 op de 5 kinderen en jongeren ervaart psychosociale problemen. Onder andere de coronacrisis, de klimaatopwarming, de toenemende prikkeldruk door sociale media en de geopolitieke spanningen verhogen de druk. We kunnen als gemeente Boutersem vroeg en nabij ondersteuning bieden. Door een sterk netwerk binnen de gemeente (scholen, jeugdverenigingen, sportclubs, jeugdwerkers, maatschappelijk werkers) uit te bouwen, investeren we in de toekomst en in de weerbaarheid van onze kinderen en jongeren. 

  • We investeren mee in professionele begeleiding en ondersteuning waarbij kinderen en jongeren op een laagdrempelige manier psychische hulp kunnen krijgen.
  • We verlagen in samenwerking met het onderwijs de drempel naar hulpverlening, door brugfiguren en door een goede digitale uitrusting.
  • Voldoende rust- en hangplekken voor jongeren zorgen er voor dat jongeren kunnen ontprikkelen. Dat kan een groene buitenruimte zijn waar ze vrij kunnen zijn met vrienden, maar ook in gemeentelijke gebouwen moet er plaats zijn voor zo'n ruimte (bv. bibliotheek, jeugdhuis, kinderopvang of speelpleinwerking). Voor kwetsbare kinderen en jongeren die klein wonen zijn focusruimtes noodzakelijk. Dit kan binnen de gemeentelijke infrastructuur of in samenwerking met andere organisaties zoals bv. Magazijn De Snoek. Ook tijdens de examenperiode hebben jongeren in Boutersem behoefte aan zulke focusruimtes of samenstudeerplekken.
  • We proberen projectwerking rond mentaal welzijn en veerkracht bij jongeren op te zetten en verduurzamen deze projecten in  het lokale jeugdbeleid.
  • We investeren mee in ontmoetingsplaatsen waar ook hulpverlening aangeboden wordt. Dit kan bv. via het Sociaal Huis in Boutersem, het OverKophuis in Tienen of andere initiatieven waar aan verschillende levensdomeinen wordt gewerkt. We promoten als gemeente reeds bestaande telefonische hulp en digitale ondersteuning (watwat.be, noknok.be, awel.be, tele-onthaal 106, zelfmoordlijn 1813...) 
  • Trajectbegeleidingen helpen jongeren die door de bomen het bos niet meer zien of tegen muren botsen. Via de sociale kaart kunnen hulpverleners het welzijnslandschap in Boutersem helder presenteren en samen met de jongere en diens omgeving op zoek naar de gepaste ondersteuning. De meest urgente zaken worden daarbij eerst aangepakt, waarna de jongere een traject aangaat om ondersteuning te krijgen op verschillende levensdomeinen. 
  • Voldoende aandacht moet besteed worden voor jongeren die net uit een jeugdvoorziening komen en gepaste begeleiding nodig hebben bij het zelfstandig gaan wonen. Dat gaat over de grote zaken zoals budgetbeheer, maar evengoed over de kleine zoals zelfzorg, hygiëne en gezonde voeding. Er moet ook aandacht zijn aan de opvang van minderjarige nieuwkomers.

4. 💚🤝 Participatie en cocreatie

Er staat geen leeftijd op inspraak. Ook jongeren onder 18 jaar kunnen hun steentje bijdragen aan het (lokale) jeugdbeleid in Boutersem. Door kinderen en jongeren op een oprechte manier te betrekken bij lokale projecten leer je hen een waardevol iets: we bouwen samen aan hetgene waar we van houden. We geven kinderen en jongeren het vertrouwen en verantwoordelijkheid om zelf hun toekomst mee vorm te geven. 

  • We verhogen de toegankelijkheid van informatie: heldere en verstaanbare regels en subsidiereglementen. We werken verder aan een laagdrempelige uitleendienst en evenementenloket en zetten de deuren van de jeugddienst wagenwijd open. 
  • Jongeren krijgen voldoende inspraak in het beleid. Er moeten voldoende middelen en personeel vrijgemaakt worden zodat kinderen en jongeren zien dat hun stem ook belangrijk is. We koppelen terug en gaan in gesprek over genomen beslissingen.
  • We laten het initiatief ook eens over aan de jongeren zelf en ondersteunen als gemeente waar nodig. We maken duidelijke afspraken over werkvormen, frequentie en terugkoppeling maar geven jongeren de kans om zelf verantwoordelijkheid te nemen.
  • De jeugdraad blijft een belangrijk overlegplatform en adviesorgaan over het jeugdbeleid in Boutersem. In de voorbije legislatuur kwam de jeugdraad nauwelijks samen en kon ze haar rol als adviesraad niet naar behoren vervullen. We blazen de jeugdraad nieuw leven in, ze komt regelmatig samen en we betrekken er ook de niet-georganiseerde jeugd bij. De focus ligt niet alleen op vergaderen en advies verlenen maar ook leuke activiteiten hebben er hun plaats.
  • Jeugdverenigingen werken vooral met vrijwilligers die zich met hart en ziel inzetten voor onze Boutersemse jeugd. We erkennen en waarderen hen want zij zijn goud waard bij het uitbouwen van ons jeugdbeleid.
  • Jongeren denken vaak buiten de hokjes. We kunnen als gemeente leren van die open mindset van jongeren waaruit creatieve ideeën ontstaan en we geven ruimte aan jongeren om fouten te maken.
  • Democratische vaardigheden van kinderen en jongeren wordt gestimuleerd, ook buiten de jeugdraad. Ook jongere kinderen krijgen een stem om mee te beslissen over hun toekomst.

5. 💚 Jeugdcultuur 

De term 'jeugdcultuur' had lang een negatieve bijklank. Jongeren worden vaak gelinkt aan overlast, sluikstorten of vandalisme. In heel wat gemeenten worden hangjongeren geweerd uit de publieke ruimte. Groen kiest voor een andere aanpak. Door jongeren een belangrijke plek te geven in onze gemeente en hen fysieke en sociale ruimte te geven om zich te ontwikkelen kan de 'jeugdcultuur' net een troef zijn. 

  • Jongeren hebben nood aan vrijhavens, waar ze zichzelf kunnen zijn en ten volle kunnen experimenteren. We stimuleren en ondersteunen talentontwikkeling bij jongeren door hen bv. kansen te geven om zichzelf en hun werken te tonen. Zie ook het hoofdstuk 'Cultuur'
  • Laat jongeren plek om "jong zijn" te beleven, in alle diversiteit. We gaan samen met hen op zoek naar manieren om plekken van jeugdcultuur in Boutersem te maken. Voorbeelden: opnieuw een jeugdhuis, het skatepark als hangplek in een groene omgeving,...
  • We besteden ook aandacht aan jeugdsport in de publieke ruimte. Vaak wordt bv. buiten voetballen of basketten gezien als overlast. We zien jeugdsport als een essentieel onderdeel in het stimuleren van sociale cohesie en creëren er voldoende ruimte voor. 
  • Ook jeugdcultuur verdient ruimte in Boutersem, denken we hierbij bv. aan repetitieruimtes of technische ondersteuning bij het opzetten van evenementen.
  • In samenwerking met de jeugdbewegingen en de jeugdraad richten we chillplekken in waar jongeren graag willen rondhangen. Jongeren kunnen zelf wel aangeven welke plek geschikt is en we laten hen mee participeren in de invulling ervan. We geven hen de nodige vrijheid hierin. Door begeleiding met lokale middenveldorganisaties, kunnen er veilige plekken worden gecreëerd met een zekere sociale controle.