Verbindend, gedurfd, vooruitstrevend, breed, open, ... adjectieven die we vaak associëren met kunst en de culturele sector. We bieden met Groen een progressief alternatief op het inzetten van cultuurbeleid voor ideologische doeleinden. We vertellen een verbindend en lokaal ingebed verhaal waarbij cultuurbeleid een rol speelt in de grotere uitdagingen waar we als samenleving voor staan. Lokaal cultuurbeleid is maatwerk. Het moet uitgaan van de noden van de lokale gemeenschap in Boutersem. We schatten alle cultuuruitingen naar waarde. Van amateur tot professioneel, vernieuwend of alledaags. Zowel ingebed in wijken als binnen de muren van het culturele centrum. Klassieke, populaire of nieuwe, experimentele vormen, allemaal verdienen ze een plek in een rijk en divers lokaal cultuurbeleid in Boutersem.
1. Cultuur als bindmiddel van de lokale gemeenschap
Cultuur zorgt voor reflectie en ontspanning. Cultuur draagt bij tot de persoonlijke ontwikkeling en is vaak 'de lijm' van een lokale gemeenschap. Een sterk cultuurbeleid in Boutersem biedt vruchtbare grond aan creatievelingen en initiatieven van onderuit en laat hun potentieel groeien. Het waarborgt diversiteit en vernieuwing in het culturele veld en gaat op een dynamische manier om met erfgoed.
1.1. 💚 Cultuurbeleving
- We zorgen voor een basis aan cultureel aanbod en infrastructuur. Het culturele centrum en de bibliotheek van Boutersem spelen hier een belangrijke rol, naast andere lokale initiatieven zoals Hannah Acteum, Magazijn De Snoek,... We werken op bovenlokaal niveau ook samen met onze buurgemeenten. Op die manier hebben we als kleine gemeente meer middelen en slagkracht.
- We zetten in op de afstemming en coördinatie met lokale cultuurbrengers en communiceren hierover zodat hun aanbod ook bekend gemaakt en ondersteund wordt door het gemeentelijke niveau. We bouwen samen aan een sterk netwerk.
1.2. 💚🤝 Initiatieven van onderuit laten bloeien
Kunst en cultuur spelen een belangrijke rol in het vormen van onze maatschappij. Kunst en kunstenaars spelen een verbindende rol. (Amateur)kunstorganisaties en sociaal-cultureel werk vormen een hefboom en katalysator voor een inclusievere en socialere samenleving. Cultuur is mensenwerk. Al wat ontspruit van onderuit geven we water om door te groeien.
- Cultuur is ruimte bieden voor creativiteit en verbeelding. We gaan uit van een mentaliteit van openheid. De gemeente is een 'open atelier' waar mogelijkheden zijn voor talentontwikkeling. Er is zowel ruimte voor creatieve makers als voor cultuurverenigingen, voor amateurkunstenaars én voor professionele kunstenaars. Naast ruimte is er ook financiële ondersteuning voor kunstenaars op een kantelpunt.
- Ruimte bieden is kansen geven. We geven creatieve jongeren een duwtje in de rug door hen een 'podium' te bieden. We geven ondersteuning aan cafés, jeugdhuizen of verenigingen die een lokale groep op de affiche zetten.
- We promoten samenwerking tussen de cultuur- en jeugddienst, zowel op projectbasis als op structurele basis.
- Creatieve ruimtes, zoals repetitieruimtes, ateliers of de kunstacademie zijn plekken waar mensen naar cultuur komen en aan kunst werken. Scholen die na schooltijd leeg staan, gebruiken we om naschoolse culturele activiteiten een plaats te geven.
- We stimuleren kruisbestuiving tussen cultuur, jeugd en onderwijs. Jonge kinderen kunnen op school of op de jeugdbeweging op een laagdrempelige manier kennismaken met kunst- en cultuurbeleving. Ruimte delen en inbedding in de buurt zijn belangrijke elementen. We ondersteunen lokaal talent.
- We zijn creatief met onze gemeentelijke infrastructuur. De foyers van het cultuurcentrum en de gemeentelijke feestzaal kunnen bv, ingezet worden voor informele ontmoetingsmomenten.
- We bouwen een geïntegreerd vrijwilligersbeleid uit. Een vrijwilligersloket is hét aanspreekpunt voor vragen van vrijwilligers en verenigingen.
- We vereenvoudigen procedures, inschrijvingsformulieren, tarievenstructuren, subsidieregelingen, gebruikersreglementen,... Initiatiefnemers worden naar de juiste subsidies en procedures geleid, om zo drempels weg te nemen en initiatieven van onderuit te laten groeien. Een laagdrempelig loket voor evenementen stimuleert inwoners om activiteiten van onderuit te organiseren.
- We bieden steun aan cultuurverenigingen, buurtcomités en particuliere initiatieven van burgers. Vooral aan die culturele activiteiten die niet of moeilijk kunnen overleven in een marktomgeving. We zoeken naar hefbomen voor lokale, duurzame ontwikkeling, vertrekkend van de context in de buurt. Dit kan bijvoorbeeld gaan over verbindingen leggen tussen kunst en lokale handel met bv. pop-up initiatieven.
- Projectsubsidies en structurele toelages hebben beide hun waarde. Ze hebben elk hun doelstellingen: de projectsubsidies creëren ruimte voor experiment, de toelages laten bestaande organisaties groeien en zichzelf heruitvinden.
- We ontsluiten het aanbod van alle lokale initiatiefnemers door een heldere communicatie en promotie vanuit de gemeente. We voorzien in het gemeenteblad een pagina om het aanbod bekend te maken en communiceren hier ook over op onze sociale media kanalen.
- We ondersteunen artiesten en kunstenaars niet alleen met adhoc podiumkansen en evenementen, maar zetten ook een gericht en duurzaam ondersteuningsbeleid voor hen op poten. De kunstroute is een mooi voorbeeld hiervan.
1.3. 💚🤝 Kleur in het cultuurbeleid: werken aan diversiteit en vernieuwing
We koesteren het nieuwe, het jonge en het gedurfde. De bevolkingssamenstelling in Boutersem verandert. Dat slaat op de toenemende etnisch-culturele diversiteit, maar ook op vergrijzing. Het lokale cultuurbeleid moet open staan voor die veranderende realiteit en de verbreding van cultuurproductie en -aanbod, voor nieuwe vormen van verenigingsleven.
- We zetten in op doelgroepen zoals kwetsbare inwoners en etnisch-culturele minderheden.
- Op culturele activiteiten besteden we dan ook meer aandacht aan diversiteit en migratie-erfgoed. Ook hier geldt cocreatie: samenwerken met doelgroepen in Boutersem die een affiniteit hebben met bepaalde erfgoedobjecten om tot een cultuuraanbod te komen dat écht aanspreekt. We zorgen voor een divers aanbod in de bibliotheek (anderstalige boeken en thema's).
- We maken ruimte voor vernieuwing en verandering op de cultuurraad met oog op de toenemende diversiteit. Een adviesorgaan moet de huidige bevolking van Boutersem weerspiegelen. We experimenteren samen met cultuurverenigingen en andere spelers in het socio-culturele veld in Boutersem om bottom-up en top-down op elkaar af te stemmen. We stappen af van het principe dat je maar ondersteuning krijgt van de lokale overheid als je eerst erkend wordt als vereniging. Een cultuurraad heeft evenveel oog voor experimenten, tijdelijke projecten of inwoners met een goed idee.
1.4. 💚🌍🤝 Dynamische herwaardering van ons lokale erfgoed
De zorg voor ons culturele, immateriële en onroerende erfgoed (monumenten, landschappen, dorpsgezichten, archeologie...) is een vorm van duurzaam beleid. De zorg voor de kwaliteit van het verleden vormt een bron van inspiratie voor de toekomst. Erfgoed werkt gemeenschapsvormend. Groen beschouwt erfgoed als een dynamisch gegeven dat mee evolueert met de tijdsgeest. We ontsluiten het erfgoed voor de inwoners zodat het draagvlak voor erfgoed wordt versterkt.
- Cultureel erfgoed wordt ingezet om verbinding en ontmoeting te creëren. We zorgen voor een dynamische erfgoedbeleving die rekening houdt met nieuwe maatschappelijke tendensen.
- We investeren in hergebruik, in originele nieuwe bestemmingen (bijvoorbeeld bij de herbestemming van onze kerken) en in een zuinig energiegebruik via nieuwe materialen en technieken. We pakken tegelijkertijd ook de omgeving aan.
- We werken regionaal samen in een intergemeentelijke dienst voor onroerend erfgoed (IOED) PORTIVA. Zo verhogen we de slagkracht om lokale erfgoedverenigingen en eigenaars van onroerend erfgoed te ondersteunen.
- We besteden aandacht aan landschapserfgoed. Landschappen veranderen drastisch, en daarmee vaak het karakter van het dorp. We verbinden ecologische waardes en erfgoedwaardes door de bescherming van monumentale bomen en historische natuurlandschappen op het platteland, denken we bijvoorbeeld aan het park van Kwabeek, de oude pastorietuin in Roosbeek of de boomgaard in Roosbeek. Deze historisch waardevolle (semi)-publieke ruimte moeten we doordacht beheren en bewaren voor de toekomst.
- We gaan ook aan de slag met het roerend en immaterieel erfgoed. We stimuleren erfgoed door in te tekenen op LEADER-projecten.
- We zetten meer in op toerisme en maken hierbij o.a. gebruik van de samenwerking en ondersteuning van toerisme Vlaams-Brabant. Boutersem heeft veel erfgoed waar we best wat fierder op mogen zijn. Naast de bekende trekpleisters als bv. het park van Kwabeek zijn er nog veel onbekende pareltjes die ruimere bekendheid, ook buiten onze gemeente verdienen. We zetten niet alleen in op fysieke ontsluiting van ons erfgoed maar ook op digitale ontsluiting.
- We nemen regelmatig deel aan erfgoedinitiatieven als Open Monumentdag en Erfgoeddag en ondersteunen als gemeente ook actief inwoners of verenigingen die hier aan willen meewerken.
Groen werkt Voorstel van Groen op de gemeenteraad van september 2024 om de oude naam van de Merelstraat in Roosbeek, de Bedelaarsomkeer, terug in ere te herstellen en de herinnering levend te houden door een straatnaambord aan te brengen met de oude naam. We vragen ook om deze denkoefening voor het gehele grondgebied in Boutersem te maken. |
---|
2. 💚🌍🤝 Bruggen bouwen met cultuur
We versterken met Groen de samenwerking tussen cultuur, vrije tijd en sport vanuit een geïntegreerde visie. Verder kunnen bruggen gelegd worden tussen cultuur en welzijn, ruimtelijke ordening, natuur, duurzaamheid, mobiliteit enzovoort.
- De publieke ruimte wordt gewaardeerd als een plaats waar cultuur dichtbij mensen komt. We geven kunst, cultuur en erfgoed een plaats in de publieke ruimte. Dit zorgt voor laagdrempelige en toegankelijke cultuurbeleving. We vertrekken van wat er is aan landschapserfgoed en architectuur en stimuleren initiatieven van inwoners (eventueel wijkgericht) die hiermee aan de slag willen.
- We maken tijdelijk gebruik van ruimte mogelijk, zoals het invullen van braakliggende terreinen voor volkstuintjes of voor stedelijke cultuur, zoals graffiti en street art. Deze geven kleur aan onze gemeente. Ook het park van Kwabeek, straten en pleinen kunnen gebruikt worden voor tijdelijke kunstenparcours.
- We ontwikkelen een weefsel van park- en natuur(verbindings)gebieden (zie ook speelweefsel) in het centrum van de deelgemeenten en combineren wandelroutes met kunstenparcours.
- De cultuursector wordt betrokken in het behalen van onze lokale klimaatdoelstellingen. Gemeentelijke infrastructuur voor vrije tijd met het culturele centrum met de bibliotheek voorop wordt energie-efficiënter gemaakt en gedeeld gebruik met de buurt en andere organisaties wordt gestimuleerd.
- Het evenementenbeleid moet duurzamer en ecologischer worden. Samenwerking met de milieudienst, communicatiedienst en lokale economie zijn troeven om feesten te verduurzamen en een lokaal karakter te geven.
- Livestream kan de drempel tot cultuur voor kwetsbare inwoners met zorgnoden verlagen. Door de digitale tour op te gaan en bv. livestream in het woonzorgcentrum of de assistentiewoningen te brengen, betrekken we ook zorgbehoevende inwoners mee in cultuur.
- Het culturele aanbod in de omliggende gemeenten moet eenvoudig toegankelijk zijn met het openbaar vervoer voor mensen uit Boutersem en omgekeerd. De programmatie moet zoveel mogelijk rekening houden met de dienstregelingen van openbaar vervoer. Door nachtbussen vanuit Leuven blijvend te ondersteunen, kunnen onze inwoners op een duurzame en veilige manier thuiskomen van een cultureel evenement in Leuven.
- We ondersteunen de handelaars en de toeristische sector in Boutersem met culturele projecten. Unieke producten van lokale ondernemers kunnen we bv. met een Made in Boutersem project in de culturele schijnwerpers plaatsen.
3. 🤝 Bovenlokale samenwerking
Streekgebonden samenwerking rond cultuur, sport en vrije tijd biedt een grote meerwaarde. Als kleine gemeente werken we samen met onze buurgemeenten om het aanbod beter op elkaar af te stemmen en zo efficiënt mogelijk om te gaan met de middelen en infrastructuur.
- We werken intergemeentelijk samen rond cultuur, we bundelen onze krachten en tillen ons culturele netwerk op. Niet alleen omdat het efficiëntiewinsten heeft in de afstemming van het aanbod, het bevorderen van de participatie en de samenwerking tussen aanbieders, maar ook omdat het voor een rijker aanbod zorgt voor de inwoners van Boutersem. Als gemeente krijgen we op die manier meer slagkracht bij uitdagingen als het bereiken van moeilijke doelgroepen, het ondersteunen van bovenlokale verenigingen en van kunstenaars.
- We zetten in op regiowerking, een niveau dat aan belang wint. Zo stelt Leuven zich samen met de regio Oost-Brabant (waaronder ook Boutersem) kandidaat voor de titel van Europese Culturele Hoofdstad 2030. De kandidatuur krijgt de naam 'LOV'. Een knipoog naar Leuven en een verwijziging naar het Engelse 'love'. 2030 zal, indien leuven de kandidatuur natuurlijk weet te verzilveren, een cultureel topjaar worden voor alle inwoners uit onze regio en bezoekers van ver en dichtbij trekken. 'Leuven & Beyond' mikt op 3 miljoen nationale en internationale bezoekers.
- Via het Decreet Bovenlokaal Cultuurbeleid kunnen ook de niet-klassieke spelers binnen de sector artistieke projecten indienen. Het heeft als doel om een kwalitatieve, duurzame, diverse en geïntegreerde bovenlokale cultuurwerking uit te bouwen, te stimuleren, te optimaliseren en participatie te bevorderen.
- We stimuleren samenwerking met andere cultuurcentra in de regio. Vooral in een kleinere gemeente zoals Boutersem is het aanbod beperkter, maar de drempel voor inwoners om naar Tienen of Leuven te gaan is meestal groter. Door overleg en regionale afstemming rond programmatie werken we ook beter aan de verspreiding van het aanbod.
4. 💚🤝 Cultuureducatie en -participatie
Cultuureducatie en cultuurparticipatie zijn cruciaal in een duurzaam cultuurbeleid. Aan de slag gaan met kunst en cultuur is goed voor het mentaal welzijn en beïnvloedt hoe we ons als mens ontwikkelen. Het helpt ons om de eigen plek in onze diverse maatschappij beter te begrijpen. We versterken het cultuureducatieve landschap in Boutersem door cultuureducatie een structurele plek te geven binnen het onderwijs, door kennisdeling en netwerkvorming binnen de sector en over beleidsdomeinen heen te versterken en door het recht op cultuureducatie voor iedereen te waarborgen. We besteden aandacht aan cultuurparticipatie: kunst en cultuur zijn van en voor iedereen.
- We blijven inzetten op een goede relatie met de lokale kunstacademie van Tienen door de lokale vestiging in Boutersem verder te ondersteunen en te versterken. Zie ook het hoofdstuk 'Onderwijs'.
- We stimuleren cultuureducatie op onze lagere scholen door een nauwe samenwerking met de gemeentelijke cultuurdienst.
- De bibliotheek van Boutersem blijft natuurlijk een erg belangrijke speler in het lokale cultuurveld in Boutersem. Een lokale bibliotheek in de gemeente is niet meer verplicht en de budgetten in Vlaanderen slinken zienderogen. Groen kies resoluut voor een financiële en logistieke ondersteuning van de bibliotheek. We proberen de rol ervan te verbreden en maken er nog meer een ontmoetingsplek, kennis- of informatiecentrum van. Op die manier stappen onze jongste inwoners wat vaker de bibliotheek binnen en versterken we het lees- en leerplezier. Ook andere media zoals gezelschapsspellen, games en film hebben een plaats binnen onze bibliotheek. Kruisbestuivingen kunnen plaatsvinden met een film- of boekenclub, leesprogramma's en filmfestivals.
- We brengen de natuur binnen in de bibliotheek en richten een planten- of zadenbibliotheek in.
- We maken van cultuureducatie en -participatie beleidsprioriteiten binnen de bovenlokale samenwerkingen rond cultuur. Dit biedt opportuniteiten voor het opschalen van projecten en kennisdeling. We zorgen voor coördinatie van het aanbod cultuureducatie.
- We gaan voor een verbredende publiekswerking in de bibliotheek en het cultureel centrum. We versterken de cultuurparticipatie door projecten die samen met inwoners worden opgezet, waardoor de cultuurfunctionaris eerder een faciliterende rol opneemt.
-
We zetten in op communicatie en doelgroepenbeleid (via scholen, OCMW en jeugdwerk,...). Ook brugfiguren zijn belangrijke schakels in de toeleiding van leerlingen met een kwetsbare achtergrond.
- We lanceren de UiTPAS met een regionale focus. Via kansentarieven laten we inwoners maximaal participeren aan cultuur.
Groen werkt Groen stemde in januari 2023 tegen het nieuwe gebruikersreglement naar aanleiding van de toetreding tot het Slim Netwerk Tussenkomst:
Tegenstemmen omwille van de financiele impact voor zowel leden, beperking van cultuurbeleving door dit nieuwe reglement (extra drempel) terwijl bibliotheek net het uithangbord is van het gemeentelijke cultuurbeleid. Ook administratief zal dit nieuwe reglement, zeker in combinatie met het vernieuwde eengemaakte bibliotheeksysteem, een grote impact hebben op de algemene werking waardoor er ook zal bespaard worden op andere kerntaken. |
---|